Ik vind dat plaatsnamen in het Thais best moeilijk te onthouden zijn. Nou ja, ik moet zeggen dat ik alle soort namen moeilijk vind om te onthouden en dat komt niet alleen door de taal of mijn toenemende leeftijd. Je kunt me je naam vertellen en 2 minuten later ben ik het alweer vergeten. Ik heb altijd dat probleem gehad.
Ik geloof dat het gen voor het onthouden van namen niet aan mij is doorgegeven. Maar geen probleem, ik heb een manier gevonden, een soort ezelsbruggetje, om Thaise plaatsnamen te onthouden.
Het blijkt dat de meeste plaatsnamen een betekenis hebben. Hier is de truc die ik de laatste tijd gebruik. Wanneer ik een naam hoor, probeer ik deze in mijn hoofd te vertalen terwijl iemand me deze vertelt (of later wanneer ik terug ben bij mijn woordenboek). Als ik kan achterhalen wat het betekent, kan ik het meestal later onthouden wanneer ik dat moet.
Geografische plaatsnamen
Net zoals veel westerse namen, hebben Thaise plaatsnamen vaak een betekenis. In de VS worden plaatsnamen vaak direct naar individuen genoemd.
New York is vernoemd naar de Hertog van York; San Francisco naar Sint Franciscus. Maar er zijn veel andere namen met minder bekende etymologie. Chicago is vernoemd naar de Chicago Indiase stam. Florida heeft het Spaanse stamwoord “flor” wat “bloemen” betekent. Los Angeles is Spaans voor “De Engelen”, dezelfde betekenis als Krunthep. Philadelphia is de stad van “philo”, Grieks voor “liefde”. En mijn favoriete Amerikaanse stad, Seattle, is vernoemd naar een lokale Indiaanse leider.
Evenzo zijn er veel Thaise plaatsnamen met nogal esoterische of oude betekenissen, maar de namen die het makkelijkst te begrijpen zijn, zijn de namen die de volgende achtervoegsels gebruiken:
บุรี /bù-ree/ (…buri)
เชียง /chiang/ (Chiang …)
นคร /ná-kon/ (Nakhon …)
กรุง /grung/ (Krung…)
บาง /baang/ (Bang…)
Deze betekenen allemaal in feite hetzelfde, “stad” of “dorp”. Ze werken vergelijkbaar met de Engelse achtervoegsels “bury” zoals in Roxbury en borough zoals in Brattleborough. De uiteinden “bury” en บุรี /bù-ree/ klinken vergelijkbaar maar zijn van verschillende oorsprong
Hier zijn enkele bekende Thaise namen die de “stad” woorden gebruiken. Ze worden meestal gecombineerd met een beschrijvend woord dat de betekenis draagt.
บุรี /bù-ree/
Chonburi: ชลบุรี ชล /chon/ (water)
Rajburi: ราชบุรี ราช /râat/ (koninklijk)
Singburi: สิงห์บุรี สิงห์ /sĭng/ (leeuw)
Thonburi: ธนบุรี ธน /ton/ (schat)
Petchaburi: เพชรบุรี เพชร /pét/ (diamant)
เชียง /chiang/
Chiang Mai: เชียงใหม่ ใหม่ /mài/ (nieuw)
Chiang Dao: เชียงดาว ดาว /daao/ (ster)
Chiang Saen: เชียงแสน แสน /săen/ (extreem, veel)
Chiang Khong: เชียงของ ของ /kŏng/ (van de Mekong Rivier)
นคร /ná-kon/
Nakhon Pratom: นครปฐม ปฐม /bpà-tŏm/ (eerste, origineel)
Nakhon Panom: นครพนม พนม /pá-nom/ (berg, heuvel)
Nakhon Sawan: นครสวรรค์ รสวรรค์ /sà-wăn/ (hemels)
Nakhon Ratchasima: นครราชสีมา ราชสีมา /râat-chá-sĕe-maa/ (koninklijke grens, ook wel Korat genoemd)
บาง /baang/
Bangkok: บางกอก /กอก gòk/ (olijf)
Bangplee: บางพลี พลี /plee/ (religieus offer)
Bangkapi: บางกะปิ กะปิ /gà-bpì/ (garnalenpasta)
Bangrak: บางรัก รัก /rák/ (liefde)
Bangsan: บางแสน แสน /săen/ (extreem, veel)
กรุง /grung/
Krungthep: กรุงเทพฯ เทพ /grung tâyp/ (engel)
Vaak wordt de langere versie van de naam van Bangkok, กรุงเทพมหานคร /grung tâyp má-hăa ná-kon/, gebruikt. Je kunt op verkeersborden de naam “Krungthep Mahanakhon” zien. Het woord “Maha” betekent groot en “Nakhon” en “Krung” betekenen stad. Dus de langere naam van Bangkok vertaalt zich als “De Grote Stad der Engelen”. Maar natuurlijk is dat slechts een deel van de naam. De echte naam wordt vermeld in het Guinness World Records boek als de langste plaatsnaam ter wereld. Dat zou leuk zijn om te vertalen. Meestal houd ik het bij “Bangkok”.
Bergen en rivieren
Veel plaatsnamen beginnen met “Doi” ดอย /doi/. Dit betekent heuvel of berg in het noordelijke dialect. En nog meer beginnen met “Mae” แม่ /mâe/. Dit betekent “moeder” maar is eigenlijk een verkorte vorm van แม่น้ำ /mâe náam/, wat moeder van wateren betekent, of rivier. De woorden Mekong Rivier betekenen letterlijk “Rivier Kong Rivier”.
Straatnamen
Deze zijn voor mij ook vrij onmogelijk om te onthouden. Deze betekenis-ezelsbruggetje-truc helpt me ook met straatnamen. Hier zijn enkele bekende straatnamen uit Chiang Mai waar ik woon. De namen zijn veel gemakkelijker te onthouden zodra je begrijpt wat ze betekenen. Jouw stad zal vergelijkbare namen met vergelijkbare betekenissen hebben. Kijk of je ze kunt ontleden.
Rajdamnern: ราชดำเนิน /râat-chá-dam-nern/ (koninklijk + wandeling)
Rajdamree: ราชดำริ /râat-chá-dam-rì/ (koninklijk + denken, overwegen)
Chang Puek: ช้างเผือก /cháang-pèuak/ (olifant + albino/wit)
Chang Klan: ช้างคลาน /cháang-klaan/ (olifant + kruipen)
Chang Moi: ช้างม่อย /cháang-môi/ (olifant + dutje)
Cholaprathan: ชลประทาน /chon bprà-taan/ (irrigatie)
Thapae: ท่าแพ /tâa pae/ (landing + vlot)
Suthep: สุเทพ /sù-tâyp/ (engel)
Huey kaew: ห้วยแก้ว /hûay gâew/ (beek + glas)
Hier zijn een paar straatnamen in Bangkok
Silom: สีลม /sĕe lom/ (windmolen)
Sukhumvit: สุขุมวิท /sù-kùm-wít/ (verstandig; diepgaand; wijs)
Wittayu (draadloos:) วิทยุ /wít-tá-yú/ (radio, of draadloos)
Khao San: ข้าวสาร /kâao săan/ (rijst)
Chitlom: ชิดลม /chít-lom/ (dicht bij de bries)
Ploenchit: เพลินจิต /plern jìt/ (vrolijk hart of geest)
Misuitgesproken namen
Niet alleen kan het kennen van de betekenis van een woord je helpen het te onthouden, het kan je ook helpen om het correct uit te spreken. De grootste boosdoener in de Thaise taal, die berucht is om het transcriberen van zijn woorden zodat ze onuitspreekbaar zijn, is waarschijnlijk de naam van het internationale vliegveld van Bangkok, Suvarnabhumi สุวรรณภูมิ. Hoe in de wereld moet iemand zonder enige voorkennis dat uitspreken? Su-Varn-A-Boo-Mi, toch? Niet helemaal.
Het woord is opgebouwd uit twee delen สุวรรณ /sù-wan/ (een van de vele Thaise woorden voor goud) en ภูมิ /poom/ (betekent land of land). Dus de werkelijke uitspraak van Suvarnabhumi (waarbij een ‘a’ in het midden wordt toegevoegd om de twee delen te verbinden en met een stille ‘i’ op het einde) is /sù-wan-ná poom/ (Gouden Land).
Een andere verkeerd uitgesproken Thaise naam, beroemd geworden omdat het in de titel van een Oscar-winnende film staat, is de rivier ‘Kwai’, uit ‘Bridge on the River Kwai’. Goede film, slechte uitspraak. Iedereen ter wereld spreekt het uit als ‘Kwai’. Veel nieuwe Thaise taalleerders denken dat de Rivier Kwai “Waterbuffelrivier” betekent omdat dat is hoe de naam van de rivier meestal verkeerd wordt uitgesproken. ควาย /kwaai/ is Thais voor waterbuffel.
Maar de echte naam van de rivier is แม่น้ำแคว /mâe náam kwae/. แม่น้ำ /mâe náam/ is Thais voor rivier en แคว /kwae/ betekent zijrivier. Dus het is niet de Waterbuffelrivier, het is de Zijrivier, en het is niet kwai maar kwae.
Romantische namen
Sommige plaatsnaamdefinities laten ze gewoon zoveel romantischer of exotischer klinken. Chiang Mai, of ‘Nieuwe Stad’ in vertaling, is een vrij gewone naam. Maar wanneer het wordt verwezen naar zijn oudere naam, ‘Lanna’ of ‘Lanna Thai’, wordt het iets interessanter. Er was zelfs een voormalig koninkrijk in het noorden bekend als Lanna Thai voordat het werd geannexeerd door de Thais uit het zuiden. Het woord ‘Lanna’ ล้านนา /láan naa/ bestaat uit twee Thaise woorden, ล้าน /láan/ (miljoen) en นา /naa/ (rijstveld). Dus de vertaling voor Lanna is ‘Land van een Miljoen Rijstvelden’.
Evenzo maakt Laos, het land net ten noorden van Chiang Mai, gebruik van een taal die nauw verwant is aan het Lanna- of Chiang Mai-dialect. Het werd vroeger het Koninkrijk van ล้านช้าง /láan cháang/ genoemd. Dat betekent in vertaling ‘Land van een Miljoen Olifanten’.
English: 
Deutsch: 
ไทย: 
Français: 
Português: 
Português: 
Español: 
Español: 
中文 (中国): 
Русский: 
العربية: 
Italiano: