
เรียนรู้ทุกขั้นตอนการขอใบพำนักถาวร (PR) ในโครเอเชีย ตั้งแต่เงื่อนไข เอกสาร การสอบภาษา ไปจนถึงสิทธิ์และสวัสดิการที่คุณจะได้รับเมื่อได้สถานะ PR
ถ้า OIB คือ “กุญแจ” ที่เปิดประตูให้คุณเริ่มต้นชีวิตในโครเอเชีย การได้ PR (Permanent Residence) ก็เปรียบเสมือน “กุญแจทองคำ” ที่ทำให้คุณมีสิทธิ์ใช้ชีวิตได้อย่างอิสระเกือบเทียบเท่าพลเมืองโครเอเชียจริง ๆ
อย่างเพื่อนของฉันที่กำลังอยู่ครบ 5 ปีในโครเอเชียพอดี เขาทั้งกังวลและตื่นเต้น เพราะการยื่นขอ PR ไม่ได้แค่แปลว่า “อยู่ต่อได้ยาว ๆ” เท่านั้น แต่มันคือจุดเปลี่ยนของชีวิตคนต่างชาติในประเทศนี้อย่างแท้จริง จากผู้มาเยือนกลายเป็น “ผู้พำนักถาวร” ที่มีสิทธิเข้าถึงสวัสดิการ การทำงาน และการใช้ชีวิตได้อย่างมั่นคง
บทความนี้ ฉันจึงตั้งใจเขียนให้ละเอียดที่สุด เพื่อช่วยทุกคนที่กำลังวางแผนจะอยู่โครเอเชียระยะยาว ไม่ว่าจะเป็นแรงงาน นักศึกษา นักลงทุน หรือแม้แต่ดิจิทัลโนแมดที่หลงรักเมืองนี้
บทความนี้ใช้เวลาอ่านประมาณ 16 นาที ยังไม่มีเวลาอ่านตอนนี้เหรอ? ไม่เป็นไรเลย คุณสามารถส่งเวอร์ชันบทความแบบไม่มีโฆษณาไปที่อีเมลของคุณ แล้วค่อยอ่านทีหลังก็ได้!
คำชี้แจงเรื่องความโปร่งใส: บทความนี้อาจมีลิงก์ไปยังผลิตภัณฑ์หรือบริการจากพันธมิตรของเรา หากคุณคลิกลิงก์เหล่านั้น เราอาจได้รับค่าคอมมิชชั่นเล็กน้อย ซึ่งอาจมีผลต่อรูปแบบการจัดวางเนื้อหาบางส่วน อย่างไรก็ตาม โปรดวางใจว่า เราแนะนำเฉพาะสิ่งที่เราเชื่อว่ามีประโยชน์และเหมาะสมกับสถานการณ์ของคุณจริง ๆ สามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ใน นโยบายโฆษณา ของเรา.
Contents
- ประเด็นสำคัญ
- สิทธิประโยชน์ผู้ถือ PR ในโครเอเชีย
- เปรียบเทียบใบอนุญาตพำนักชั่วคราว vs. ใบอนุญาตพำนักถาวรในโครเอเชีย ต่างกันอย่างไร?
- เงื่อนไขการขอ PR ในโครเอเชีย
- เช็คลิสต์เอกสารยื่น PR โครเอเชีย
- ขั้นตอนขอ PR ในโครเอเชีย
- ระยะเวลาอนุมัติ PR โครเอเชีย
- ค่าธรรมเนียม
- ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการขอ PR โครเอเชีย
- ขั้นตอนและการเตรียมตัวสอบภาษาโครเอเชีย
- การต่ออายุ PR โครเอเชีย
- การยื่นขอสัญชาติโครเอเชียทำได้เมื่อไหร่ และทำอย่างไรบ้าง?
ประเด็นสำคัญ
- PR (Permanent Residence) มอบสิทธิ์การอยู่อาศัย, ทำงาน, และเข้าถึงสวัสดิการของรัฐเกือบเทียบเท่าพลเมืองโครเอเชีย ทำให้ชีวิตมั่นคงกว่าสถานะพำนักชั่วคราวมาก
- ผู้ยื่นต้องมีสถานะพำนักชั่วคราวถูกต้องตามกฎหมายในโครเอเชียอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 5 ปี โดยมีข้อกำหนดเรื่องห้ามออกนอกประเทศเกิน 6 เดือนต่อเนื่อง หรือรวมกันเกิน 10 เดือน
- ผู้ถือ PR ได้รับสิทธิ์เข้าถึงระบบประกันสุขภาพ (HZZO), การศึกษา, ประกันสังคม, สามารถซื้ออสังหาริมทรัพย์ และเดินทาง/ทำงานในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปได้ตามกำหนด
- ผู้สมัครต้องผ่านการทดสอบความรู้ภาษาโครเอเชียและวัฒนธรรมในระดับ B1 ซึ่งเป็นข้อบังคับที่ต้องเตรียมตัวอย่างจริงจังและยาวนาน เพราะถือเป็นด่านหินของการยื่นขอ
- การมีสถานะ PR เป็นก้าวแรกที่สำคัญ ก่อนจะสามารถยื่นขอสัญชาติโครเอเชียได้ โดยต้องพำนักอย่างถูกต้องตามกฎหมายรวมอย่างน้อย 8 ปี (รวม PR อย่างน้อย 3 ปี)
สิทธิประโยชน์ผู้ถือ PR ในโครเอเชีย
หลายคนอาจสงสัยว่า “ได้ PR แล้วดีกว่าพำนักชั่วคราวยังไง?” คำตอบคือ “มากกว่าที่คิด” เพราะสถานะ Permanent Resident ในโครเอเชียให้สิทธิ์แทบทุกอย่างที่พลเมืองมี ยกเว้นเพียงสิทธิเลือกตั้งและการถือพาสปอร์ตเท่านั้น
สิทธิประโยชน์หลังได้ PR ค่อนข้างครอบคลุม ทั้งการเข้าถึงระบบ สวัสดิการสังคม ประกันสุขภาพ และสิทธิ์ด้านภาษีรวมถึงสามารถเข้าร่วมหลักสูตรการศึกษาและการฝึกอบรมอาชีพต่าง ๆ ได้ บางคนยังสามารถสมัครทุนการศึกษาได้ด้วย แต่ทุนรัฐอาจมีข้อยกเว้นบ้าง ซึ่งเหมาะมากๆสำหรับคนที่ต้องการอยู่ที่โครเอเชียระยะยาว
ไม่ต้องต่อใบอนุญาตอีกต่อไป
การมี PR ในโครเอเชีย ถือเป็นจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ในชีวิตเลยก็ว่าได้ เพราะมันหมายถึงการได้รับสิทธิ์อยู่อาศัยและทำงานได้อย่างไม่จำกัดระยะเวลา จากเดิมที่ต้องไปต่อใบอนุญาตทุก 3 – 6 เดือน หรือบางช่วงต้องไปสถานีตำรวจทุกเดือนเพื่ออัปเดตสถานะชั่วคราว ตอนนั้นรู้สึกเหมือนทุกอย่างยังไม่มั่นคงนัก ต้องคอยเตรียมเอกสาร ตรวจเช็กวันหมดอายุ และลุ้นทุกครั้งว่าจะผ่านไหม

แต่หากมี PR แล้ว จะรู้สึกสบายใจขึ้นมาก คุณสามารถอยู่ ทำงาน หรือเปลี่ยนงานได้โดยไม่ต้องขออนุญาตเพิ่ม จะย้ายเมือง เปิดธุรกิจส่วนตัว หรือเริ่มวางแผนระยะยาวก็ทำได้เต็มที่ มันเหมือนการได้สิทธิ์ใช้ชีวิตในโครเอเชียอย่างแท้จริง แบบที่ไม่ต้องวิ่งตามกำหนดเวลาอีกต่อไป
เดินทางไปในกลุ่มประเทศ EU
อีกหนึ่งสิทธิ์ที่น่าสนใจของการมี PR ในโครเอเชีย คือ สามารถเดินทาง ทำงาน และอยู่อาศัยในประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปอื่น ๆ ได้อย่างอิสระภายในระยะเวลาที่กำหนด เรียกได้ว่าถ้าใครมีแผนขยายเส้นทางอาชีพ ศึกษาต่อในยุโรป หรือเดินทางท่องเที่ยวบ่อย ๆ การมี PR จะช่วยให้ทุกอย่างง่ายขึ้นมาก
ระบบสุขภาพ การศึกษา และเศรษฐกิจ
ด้านสิทธิประโยชน์ทางสังคมและเศรษฐกิจ ก็ครอบคลุมไม่แพ้กัน ผู้ถือ PR มีสิทธิ์เข้าถึงระบบประกันสุขภาพของโครเอเชีย (HZZO) ซึ่งเป็นระบบสาธารณสุขคุณภาพสูงในราคาที่ได้รับการอุดหนุนจากรัฐบาล รวมถึงสิทธิ์ในระบบการศึกษา ตั้งแต่ระดับพื้นฐานจนถึงมหาวิทยาลัยในอัตราที่เท่ากับพลเมืองโครเอเชีย ซึ่งเหมาะมากๆสำหรับคนที่วางแผนเกษียรชีวิตที่นี่
ในแง่เศรษฐกิจก็สามารถเป็นเจ้าของทรัพย์สินได้ด้วย ไม่ว่าจะเป็นบ้านหรือที่ดิน ซึ่งช่วยลดข้อจำกัดในการลงทุนและเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วมในตลาดอสังหาริมทรัพย์ได้จริง นอกจากนี้ ผู้ถือ PR ยังมีสิทธิ์เข้าร่วมระบบประกันสังคมของประเทศ ซึ่งรวมถึงสิทธิ์รับเงินบำนาญ เงินช่วยเหลือครอบครัว และสิทธิ์การว่างงานในกรณีที่จำเป็น
สิทธิ์อื่นๆ
นอกจากนี้ เรายังมีสิทธิ์ในการเข้าร่วมสมาคมหรือองค์กรวิชาชีพ รวมถึงสามารถเข้าถึงตลาดสินค้าและบริการในประเทศได้เหมือนคนท้องถิ่นเลย และที่หลายคนตั้งเป้าไว้ คือ การถือ PR นานพอ จะเป็น “ทางผ่านสำคัญ” สู่การขอสัญชาติโครเอเชีย (Croatian Citizenship) ซึ่งหมายถึงสิทธิ์เต็มรูปแบบในฐานะพลเมืองของที่นี่จริง ๆ และยังมีสิทธิ์อื่น ๆ อีกมากมาย อาทิ
- อยู่และทำงานในโครเอเชียได้อย่างถาวร โดยไม่ต้องขอใบอนุญาตทำงานอีกต่อไป
- สามารถเดินทางเข้าออกประเทศได้อย่างอิสระโดยไม่สูญเสียสถานะผู้พำนัก
- เข้าถึงสิทธิ์สวัสดิการทางสังคม เงินอุดหนุนบุตร การลดหย่อนภาษี และประกันสุขภาพของรัฐได้
- มีสิทธิ์เข้ารับการอบรมอาชีพ ศึกษาต่อ หรือสมัครทุนการศึกษาบางประเภทได้
- สามารถเข้าร่วมองค์กรหรือสหภาพแรงงานได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย
- เข้าถึงตลาดสินค้าและบริการได้เทียบเท่าพลเมือง
ที่สำคัญที่สุดคือ PR คือ ก้าวแรกสู่การได้สัญชาติโครเอเชีย เมื่อคุณถือ PR ครบตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด คุณสามารถยื่นขอสัญชาติได้ผ่านกระบวนการ Naturalization ซึ่งจะเปิดประตูสู่สิทธิ์เต็มรูปแบบของพลเมืองโครเอเชีย รวมถึงสิทธิ์เลือกตั้ง และสิทธิพิเศษจากการเป็นพลเมืองสหภาพยุโรป
เปรียบเทียบใบอนุญาตพำนักชั่วคราว vs. ใบอนุญาตพำนักถาวรในโครเอเชีย ต่างกันอย่างไร?
ตอนที่ฉันอาศัยอยู่ในโครเอเชียประมาณหนึ่งปี ฉันยังอยู่ในช่วงของ Temporary Residence หรือใบอนุญาตพำนักชั่วคราว ซึ่งต้องต่อทุก 3 – 12 เดือนขึ้นอยู่กับใบอนุญาต และมีขั้นตอนเอกสารที่ค่อนข้างละเอียด ตั้งแต่การยืนยันที่อยู่ สัญญาเช่าบ้าน ประกันสุขภาพ ไปจนถึงหลักฐานทางการเงิน ทุกครั้งที่ต้องต่อใบอนุญาตก็ต้องเตรียมเอกสารครบชุดเหมือนตอนสมัครใหม่ จึงเข้าใจเลยว่าทำไมหลายคนที่ตั้งใจจะอยู่ระยะยาวถึงอยากได้ Permanent Residence (PR)
จากที่ได้ฟังประสบการณ์ของเพื่อน ๆ ที่อยู่มานาน การได้สถานะ PR หมายความว่าคุณสามารถอยู่อาศัยและทำงานได้แบบไม่จำกัดระยะเวลา ต่างจากตอนเป็น Temporary ที่ต้องคอยนับวันพำนัก และห้ามออกนอกประเทศเกิน 6 เดือนต่อเนื่อง มิฉะนั้นจะถือว่าขาดคุณสมบัติสำหรับการต่อวีซ่า แต่สำหรับผู้ที่ถือ PR แล้ว สามารถออกนอกประเทศได้แต่ไม่เกิน 1 ปี และไม่ต้องต่อใบอนุญาตทุกปีอีกต่อไป
ระหว่างที่ฉันอยู่ในโครเอเชียหนึ่งปีก็เริ่มเห็นความแตกต่างชัดเจน เช่น ผู้ที่มี PR สามารถซื้อบ้านหรือที่ดินได้ง่ายกว่า ไม่ต้องมีข้อจำกัดทางกฎหมายเหมือนผู้พำนักชั่วคราว อีกทั้งยังสามารถทำงานหรือเริ่มธุรกิจได้โดยไม่ต้องขอ Work Permit แยกต่างหาก ที่สำคัญคือยังเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางสังคมเต็มรูปแบบ ทั้งระบบสุขภาพ ประกันสังคม และสิทธิ์ในการสมัครขอสัญชาติโครเอเชียในอนาคต
เงื่อนไขการขอ PR ในโครเอเชีย
แม้ว่าฉันจะอยู่ในโครเอเชียเพียงปีเดียวและยังไม่เคยขอ PR แต่จากข้อมูลที่ได้ศึกษา การขอถิ่นที่อยู่ระยะยาว (Long-Term Residence) และการพำนักถาวร (Permanent Stay) สำหรับพลเมืองประเทศที่สามนั้นมีกฎเกณฑ์ชัดเจน สำหรับการขอถิ่นที่อยู่ระยะยาว ดังนี้
- ผู้ยื่นต้องมีสถานะพำนักชั่วคราวหรือสถานะลี้ภัยในโครเอเชียต่อเนื่อง 5 ปี
- ผู้ยื่นต้องห้ามขาดการอยู่รวมไม่เกิน 10 เดือน หรือไม่เกิน 6 เดือนครั้งเดียว
- มีข้อยกเว้นบางประเภท เช่น การศึกษา หรือการทำงานบางประเภท จะนับเวลาเพียงครึ่งเดียว
- ผู้ยื่นต้องมีเอกสารเดินทางที่ถูกต้อง
- ผู้ยื่นต้องมีเงินทุนเพียงพอสำหรับการครองชีพ
- ผู้ยื่นต้องมีประกันสุขภาพจากรัฐ (HZZO) หรือประกันสุขภาพสากล
- ผู้ยื่นต้องมีความรู้พื้นฐานภาษาโครเอเชียและอักษรละติน ระดับ B1 ยกเว้นเด็กก่อนวัยเรียน, ผู้สำเร็จการศึกษาที่โครเอเชีย, ผู้อายุ 65+
- ผู้ยื่นต้องไม่เป็นภัยต่อความสงบเรียบร้อย ความมั่นคง หรือสาธารณสุข
สำหรับการสอบภาษาและวัฒนธรรมโครเอเชีย หลายคนอาจต้องสอบเพื่อพิสูจน์ความรู้ระดับ B1 การสอบจะครอบคลุมทักษะฟัง พูด อ่าน และเขียน รวมไปถึงวัฒนธรรมของโครเอเชีย และจัดสอบโดยคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ของมหาวิทยาลัยหลายแห่งทั่วโครเอเชีย

ส่วนการขอพำนักถาวรจะให้สิทธิแก่ผู้ที่มีความสัมพันธ์กับพลเมืองโครเอเชีย เช่น คู่สมรสหรือสมาชิกครอบครัว หรือผู้ที่เป็นสมาชิกของชนชาติโครแอต (Croats) ที่อาศัยอยู่ต่างประเทศและกลับมาโครเอเชียเพื่อพำนักถาวร รวมถึงเด็กที่เกิดและอาศัยในโครเอเชียแต่ไม่ได้ทำเรื่องสถานะการพำนัก
ทั้งสองประเภทนี้ ผู้สมัครต้องยื่นใบสมัครที่สถานีตำรวจตามที่อยู่ชั่วคราวของตน และการตัดสินใจจะทำโดยกระทรวงมหาดไทย มีค่าธรรมเนียมการจัดการและการออกบัตรชีวมิติ (biometric residence permit) ซึ่งสามารถชำระผ่านธนาคารออนไลน์ได้ โดยสามารถดูรายละเอียดวิธีการชำระได้ที่ MUP
เช็คลิสต์เอกสารยื่น PR โครเอเชีย
เอกสารที่ใช้บางอย่างคล้ายกับการขอ Temporary Residence ฉันแนะนำว่าถ้าวางแผนจะยื่นขอ PR ควรทำสำเนาเอกสารตั้งแต่ฉบับแรกและเก็บใบเสร็จของการต่อวีซ่าทุกครั้งไว้เสมอ รวมถึงบัตร Residence Card ที่หมดอายุ เพราะสิ่งเหล่านี้จะช่วยยืนยันประวัติการพำนักและทำให้ขั้นตอนการสมัคร PR ราบรื่นมากขึ้น
สำหรับเอกสารหลักที่ต้องใช้ในการยื่นขอ PR สำหรับพลเมืองประเทศที่สาม (นอกสหภาพยุโรป) ได้แก่
- หนังสือเดินทางที่ยังไม่หมดอายุ
- รูปถ่ายขนาดหนังสือเดินทาง
- สำเนาเอกสารยืนยันสถานะพำนักชั่วคราว
- ใบรับรองประวัติอาชญากรรมจากประเทศต้นทาง และจากประเทศที่พำนักเกิน 1 ปี
- หลักฐานแสดงฐานะทางการเงิน (เงินฝาก, สลิปเงินเดือน)
- หลักฐานการมีที่อยู่อาศัยที่ลงทะเบียนถูกต้องตามกฎหมาย
- หลักฐานการประกันสุขภาพ (HZZO หรือเอกชน)
- ใบรับรองความรู้ภาษาโครเอเชียและอักษรละติน (ระดับ B1)
- หลักฐานการแต่งงานกับชาวโครเอเชีย หรือการมีลูกเป็นพลเมืองโครเอเชีย (ถ้ามี)
- สำหรับผู้ลี้ภัยหรือได้รับการคุ้มครอง ต้องมีใบรับรองสถานะผู้ลี้ภัย / subsidiary protection (ถ้ามี)
- แบบฟอร์มการสมัคร (Form 1a)
- ค่าธรรมเนียม
ขั้นตอนขอ PR ในโครเอเชีย
เมื่อเตรียมเอกสารครบเรียบร้อย ขั้นตอนต่อไปในการยื่นขอ Permanent Residence (PR) ในโครเอเชียคือการกรอกแบบฟอร์ม Form 1a และยื่นที่สถานีตำรวจท้องที่ตามที่อยู่ชั่วคราว พร้อมชำระค่าธรรมเนียม ซึ่งสามารถจ่ายผ่านธนาคารหรืออินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้งได้ หลังจากนั้น เจ้าหน้าที่จะตรวจเอกสารและอาจนัดสัมภาษณ์เพื่อยืนยันคุณสมบัติ
เมื่อยื่นเรียบร้อยแล้วก็ต้องรอการพิจารณาจากกระทรวงมหาดไทย (MUP) หากได้รับอนุมัติ เราจะได้สิทธิ Permanent Residence อย่างเต็มรูปแบบ และต้องไปทำ Biometric พิมพ์ลายนิ้วมือ เซ็นต์เอกสาร และรับ Residence Card ที่มีอายุ 10 ปี
การสัมภาษณ์
จากที่ฉันสอบถามเพื่อน ๆ ที่เคยสัมภาษณ์ PR ในโครเอเชีย เขาบอกว่าเป็นประสบการณ์ที่ค่อนข้างน่ากลัวและตื่นเต้น เพราะต้องตอบคำถามเป็นภาษาโครเอเชียหรือภาษาอังกฤษผสม ๆ ตามที่เจ้าหน้าที่กำหนด และต้องเตรียมคำตอบให้รอบคอบ เหมือนถูกตรวจสอบอย่างละเอียดว่าเราทำอะไรผิดหรือไม่ จุดประสงค์ของการขอ PR จริงใจหรือเปล่า และต้องตอบคำถามเชิงแก้ปัญหา พร้อมยกตัวอย่างอธิบายบทบาท ความรับผิดชอบ และสิ่งที่เราเรียนรู้จากประสบการณ์นั้น ๆ
นอกจากนี้ การสัมภาษณ์ PR จริงจังกว่าการสัมภาษณ์งานทั่วไปมาก เพราะต้องสื่อสารอย่างมืออาชีพ ฝึกพูดให้ชัดเจน กระชับ และมั่นใจ การแต่งกายควรเหมาะสม ถ้าใส่สูทได้ก็ใส่ไปเลย เพื่อสร้างความประทับใจแรก อีกทั้งต้องตั้งใจฟังผู้สัมภาษณ์และตอบอย่างรอบคอบถี่ถ้วนที่สุด
สุดท้าย อย่าลืมเตรียมคำตอบสำหรับการสัมภาษณ์ เพราะการถามอย่างมีเหตุผลจะสะท้อนถึงความสนใจและความใส่ใจของเรา ตัวอย่างคำถามที่เพื่อนฉันเจอมีเช่น
- “เล่าประวัติของคุณให้ฟังหน่อย”
- “ทำไมคุณถึงตัดสินใจขอ PR ที่นี่”
- “คุณทำงานอะไรในอดีตและประสบความสำเร็จอย่างไร” หรือ “คุณมองเส้นทางอาชีพตัวเองในอีก 5 ปีข้างหน้าอย่างไร”
การเตรียมคำตอบล่วงหน้าและฝึกพูดออกมาชัดเจนช่วยให้สัมภาษณ์ราบรื่นและมั่นใจมากขึ้น
ระยะเวลาอนุมัติ PR โครเอเชีย
โดยทั่วไป ระยะเวลาในการพิจารณา Permanent Residence (PR) ในโครเอเชียจะอยู่ที่ประมาณ 3-6 เดือน แต่ถ้าเป็นพื้นที่ใหญ่ เช่น Zagreb หรือ Split อาจใช้เวลานานกว่านี้ เนื่องจากมีผู้ยื่นขอจำนวนมาก และเจ้าหน้าที่ต้องตรวจสอบเอกสารอย่างละเอียด
ค่าธรรมเนียม
ในส่วนของค่าธรรมเนียมมาตรฐานในการขอ PR จะอยู่ที่ 83,62 EUR สำหรับการอนุมัติ และ 31,85 EUR สำหรับการออกบัตรชีวภาพ หากต้องการทำแบบเร่งด่วน ค่าธรรมเนียมออกบัตรจะสูงขึ้นเป็น 59,73 EUR ทั้งหมดสามารถชำระได้ผ่านธนาคารหรืออินเทอร์เน็ตแบงก์กิ้ง โดยสามารถตรวจสอบเลขบัญชีและวิธีชำระเงินได้จากเว็บไซต์ของกระทรวงมหาดไทย (MUP)
จากประสบการณ์ส่วนตัวตั้งแต่ทำ Temporary Visa ฉันแนะนำว่าควรชำระค่าธรรมเนียมล่วงหน้า เพราะจะทำให้กระบวนการสะดวกและรวดเร็วมากขึ้น ช่วยลดความล่าช้าในขั้นตอนการพิจารณาและการออก Biometric Residence Card ได้อย่างมาก
ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการขอ PR โครเอเชีย
จากประสบการณ์ที่ได้พูดคุยกับคนอื่น ๆ ที่ได้ยื่นขอ PR ส่วนใหญ่ไม่มีปัญหามากนัก มีเพียงเรื่องเอกสารที่ต้องระมัดระวังและเตรียมตัวให้ดีก็สามารถป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้
การพำนักขาดช่วง
เรื่องที่พบเจอบ่อยที่สุด คงจะเป็นเรื่อง “การพำนักขาดช่วง” เพราะถ้าออกนอกประเทศเกิน 6 เดือนติดกัน หรือรวมกันเกิน 10 เดือนในรอบ 5 ปี จะถือว่าพำนักไม่ต่อเนื่อง ทำให้ไม่ผ่านเงื่อนไขในการขอ PR เพราะฉะนั้นระหว่างพักอาศัยควรคำนวณเวลาให้ดี ๆ และอย่าออกนอกประเทศนานเกินไป
ถิ่นที่อยู่ชั่วคราวหมดอายุ
อีกเรื่องที่คนมักพลาด คือ “ถิ่นที่อยู่ชั่วคราวหมดอายุ” ถึงแม้จะอยู่ในโครเอเชียตลอด แต่การต่อวีซ่าหรือ Residence Card ไม่ต่อเนื่องก็จะทำให้หมดสิทธิ์ได้เหมือนกัน เพราะระบบของ MUP จะถือว่าช่วงนั้นขาดความต่อเนื่อง และจะเริ่มนับสิทธิ์การพำนักใหม่เลยตั้งแต่หนึ่ง ซึ่งเป็นที่น่าเสียดายมาก
อย่างตอนฉันอยู่ที่โครเอเชียปีแรก ตอนนั้นเพิ่งเดินทางเข้าไปใหม่ ๆ ก็รีบไปทำเรื่องขอ Temporary Residence แต่กระบวนการค่อนข้างช้า ต้องรออยู่เกือบ 2 เดือนกว่าจะได้ Residence Card มาอยู่ในมือ พอได้มาก็โล่งใจได้แป๊บเดียว เพราะการ์ดที่ขอเป็นแบบ 3 เดือน กว่าจะได้รับดันมีอายุแค่ 1 เดือน แล้วช่วงจะไปต่ออายุรอบถัดไป เจ้าหน้าที่บอกว่าต้อง “รอให้ได้การ์ดใบปัจจุบันก่อน” ถึงจะเริ่มต่ออายุได้
ฟังดูไม่ซับซ้อน แต่พอคำนวณเวลาจริง ๆ กลับกลายเป็นว่า มันแทบจะต่ออายุให้ต่อเนื่องไม่ได้เลย เพราะกฎของที่นี่กำหนดว่า ต้องยื่นต่ออายุล่วงหน้าอย่างน้อย 2 เดือน เพื่อให้ทันได้รับการ์ดใหม่ภายในอีก 1 เดือนให้หลัง หมายความว่า ต่อให้เราอยากทำให้เป๊ะตามกำหนดแค่ไหน ก็มีโอกาสที่ช่วงเวลาในระบบจะ “ขาดต่อเนื่อง” อยู่ดี ดังนั้น ควรขอต่ออายุให้ได้ 1 ปีจะดีที่สุดสำหรับคนวางแผนขอ PR
การสอบภาษาและวัฒนธรรมโครเอเชีย
อีกเรื่องที่หลายคนมักจะเจอเหมือนกัน และเป็นด่านหินของการขอ PR เลยก็ว่าได้ คือ การสอบภาษาและวัฒนธรรมโครเอเชีย เพราะเป็นข้อบังคับที่ทุกคนต้องผ่านให้ได้ก่อนถึงจะยื่นขอได้จริง ๆ ซึ่งไม่ใช่แค่การพูดได้เล็กน้อยหรือจำประโยคพื้นฐานเท่านั้น แต่ต้องเข้าใจทั้งไวยากรณ์ วัฒนธรรม ความเป็นอยู่ และมารยาทของคนโครเอเชียด้วย
พูดตรง ๆ ว่า ถ้าใครตั้งใจจะขอ PR ก็ควรเริ่มเตรียมตัวไว้ล่วงหน้าเป็นปี เพราะต้องไปลงเรียน ฝึกพูดกับเจ้าของภาษา อ่านหนังสือทบทวน และลองใช้ชีวิตแบบคนท้องถิ่นบ้าง จะได้เข้าใจวิธีคิดและวัฒนธรรมของเขาจริง ๆ ไม่อย่างนั้นตอนสอบจะงงมาก
เพื่อนของฉันคนหนึ่ง ซึ่งพูดได้ทั้งอังกฤษและโครเอเชีย ยังถึงกับบอกว่า “ข้อสอบโหดมาก” ทั้งคำศัพท์ที่ไม่ค่อยได้ใช้ในชีวิตประจำวัน และคำถามเกี่ยวกับวัฒนธรรมที่ต้องตอบแบบเข้าใจจริง ๆ ไม่ใช่ท่องจำ พอสอบเสร็จถึงกับบอกว่าลมแทบจับ เพราะมันไม่ใช่ข้อสอบที่วัดแค่ภาษา แต่วัดว่าเราปรับตัวและเข้าใจประเทศนี้ได้มากแค่ไหนต่างหาก
เรียกได้ว่า ถ้าใครวางแผนจะขอ PR ในโครเอเชีย การสอบภาษากับวัฒนธรรมถือเป็น “ด่านสุดท้ายที่ห้ามประมาท” เลยจริง ๆ
ขั้นตอนและการเตรียมตัวสอบภาษาโครเอเชีย
สำหรับการขอ PR ต้องเตรียมสอบภาษาโครเอเชียให้ผ่านระดับ B1 เพราะต้องพิสูจน์ทักษะหลายด้าน ถ้าเตรียมตัวดี ๆ จะผ่านไม่ยาก แต่ถ้าไม่รู้ว่าต้องเจออะไรบ้าง รับรองว่าคุณจะสับสนแน่นอน ในการสอบวัดระดับภาษาโครเอเชียระดับ B1 จะต้องวัดทั้งฟัง พูด อ่าน เขียน และไวยากรณ์ ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดประมาณ 60% และต้องผ่านทุกองค์ประกอบ
โดยสามารถดูตัวอย่างข้อสอบภาษาโครเอเชียระดับ B1 ได้ที่นี่
ไวยากรณ์และคำศัพท์
การเตรียมตัวสอบภาษาโครเอเชียระดับ B1 สำหรับ PR เริ่มจากฝึกไวยากรณ์และคำศัพท์ ซึ่งเป็นฐานที่ยากที่สุดของภาษา โดยเฉพาะ 7 กรณีทางภาษา ต้องฝึกผันคำนาม คำคุณศัพท์ และสรรพนามให้แม่นยำ เข้าใจ Tenses ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น Present, Perfect และ Future I และสร้างคลังคำศัพท์รอบตัวในหัวข้อชีวิตประจำวัน งาน สุขภาพ การบริการรัฐ และธุรกิจ การทำแบบฝึกหัดซ้ำ ๆ จะช่วยลดข้อผิดพลาดและเพิ่มความมั่นใจ
เราต้องเข้าใจโครงสร้างไวยากรณ์ เช่น กรณีทางภาษา (Cases) และ Tenses พร้อมคำศัพท์ระดับ B1 ส่วนการเขียนจะต้องสามารถเขียนข้อความสั้น ๆ อีเมล หรือเรียงความเกี่ยวกับประสบการณ์หรือความคิดเห็นส่วนตัว และการพูดจะต้องสามารถสื่อสาร ถาม-ตอบ หรืออธิบายเรื่องที่คุ้นเคยได้อย่างชัดเจนและต่อเนื่อง
การฟัง
ในพาร์ทสอบฟังภาษาโครเอเชียจะต้องจับใจความสำคัญและรายละเอียดจากการสนทนาประจำวัน ข่าวสั้น หรือประกาศต่าง ๆ ส่วนการอ่านจะเน้นข้อความที่ใช้บ่อย เช่น ประกาศ จดหมายไม่เป็นทางการ หรือบทความสั้นเกี่ยวกับเรื่องที่คุ้นเคย
ส่วนการฝึกอ่านและฟังช่วยให้เข้าใจภาษาโครเอเชียที่ใช้จริง เริ่มจากอ่านข่าวท้องถิ่น ประกาศ หรือบทความสั้น ๆ ฝึกจับใจความสำคัญโดยไม่ต้องเข้าใจทุกคำ ส่วนการฟังควรฟังพอดแคสต์ วิทยุ หรือดูวิดีโอทุกวัน แล้วลองสรุปใจความเป็นโครเอเชีย ฝึกตอบคำถามว่า “ใคร ทำอะไร ที่ไหน เมื่อไหร่” จะช่วยเข้าใจเนื้อหาได้ดีขึ้น
การเขียน
ทักษะการเขียนต้องแสดงให้เห็นว่าคุณใช้ไวยากรณ์ซับซ้อนขึ้นได้ ลองฝึกเขียนอีเมลไม่เป็นทางการ จดหมาย/อีเมลทางการ และเรียงความสั้น ๆ แสดงความคิดเห็น ใช้ประโยคความซ้อนและคำเชื่อมหลายแบบ เช่น ali, jer, pa, kada และควรตรวจสอบข้อผิดพลาดด้าน Kasus และ Gender ก่อนส่งให้ครูหรือเจ้าของภาษาตรวจ
การพูด
ส่วนการพูดมักเป็นการสัมภาษณ์ตัวต่อตัว จำลองสถานการณ์จริง หาเพื่อนเจ้าของภาษาหรือครูช่วยถามคำถาม เช่น เล่าประวัติ ทำไมอยากอยู่โครเอเชีย หรือชีวิตประจำวัน ฝึกพูดช้า ชัดเจน และมั่นใจ ใช้คำศัพท์และไวยากรณ์ที่ถูกต้อง แม้ไม่ซับซ้อนมากก็ยังดีกว่าพูดคำยากแล้วผิดบ่อย และฝึกโต้ตอบเพื่อแสดงความสามารถสนทนาได้จริง
เตรียมตัวก่อนวันสอบ
ก่อนวันสอบควรทบทวนความรู้ด้านวัฒนธรรม แม้ว่าสอบ PR B1 จะเน้นภาษา แต่ความเข้าใจพื้นฐานด้านภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมช่วยให้พูดและเขียนราบรื่นขึ้น พักผ่อนให้เพียงพอเพื่อสมาธิในการฟัง และไปถึงสถานที่สอบก่อนเวลาเพื่อลดความตื่นเต้น สิ่งสำคัญคือการเตรียมตัวล่วงหน้าเป็นปี เพราะไวยากรณ์โครเอเชียซับซ้อน การฝึกใช้ภาษาในชีวิตประจำวันต่อเนื่องจะช่วยให้สอบผ่านง่ายขึ้น แนะนำเริ่มเรียนและฝึกตั้งแต่ปีแรก ๆ ของการมีถิ่นที่อยู่ 5 ปี
สถาบันที่จัดสอบภาษาโครเอเชีย
ส่วนสถาบันที่จัดสอบภาษาโครเอเชียมีหลายแห่งกระจายอยู่ทั่วประเทศ แต่สิ่งสำคัญคือต้องสอบกับสถาบันที่ได้รับการรับรองจากกระทรวงมหาดไทยโครเอเชีย (MUP) เท่านั้น ตัวอย่างสถาบันมหาวิทยาลัยที่ได้รับการยอมรับ เช่น Faculty of Humanities and Social Sciences ใน University of Zagreb, University of Rijeka, Josip Juraj Strossmayer University of Osijek, University of Zadar, University of Split และ Juraj Dobrila University of Pula นอกจากนี้ ยังมีสถาบันเอกชนอีกหลายแห่งที่จัดการสอบให้เหมือนกัน
ขั้นตอนการสมัครสอบ ตารางสอบ และค่าธรรมเนียมโดยประมาณอยู่ระหว่าง 120 – 400 ยูโร ขึ้นอยู่กับสถาบันที่เลือก และควรลงทะเบียนล่วงหน้าอย่างน้อย 1 – 2 เดือนเพื่อเตรียมตัวและจองวันสอบได้สะดวก
การต่ออายุ PR โครเอเชีย
หลังจากได้สิทธิ์ PR แล้ว ชีวิตจะสบายขึ้นมากเพราะไม่ต้องต่อวีซ่าอีกต่อไป แถมยังได้สิทธิ์เหมือนพลเมืองโครเอเชีย แต่ก็อย่าชะล่าใจเกินไป เพราะสิทธิ์ PR มีอายุ 10 ปี ถึงแม้จะนานมากแต่ก็อย่าลืมไปต่ออายุก่อนหมดอายุประมาณ 1 เดือน เพื่อให้ข้อมูลเป็นปัจจุบันอยู่เสมอและได้รับสิทธิ์เหมือนพลเมืองอย่างต่อเนื่อง
ส่วนการต่ออายุก็ง่ายกว่าครั้งแรกมาก ไม่ต้องยื่นเอกสารมากมายอีกต่อไป เพียงแค่ใช้การ์ดยืนยันข้อมูลส่วนตัว จ่ายค่าธรรมเนียม และทำไบโอเมตริกใหม่ก็เรียบร้อยและใช้เวลาไม่นาน
การยื่นขอสัญชาติโครเอเชียทำได้เมื่อไหร่ และทำอย่างไรบ้าง?
ก่อนการขอสัญชาติโครเอเชีย การขอ PR ถือเป็นก้าวแรกที่สำคัญมาก เพราะก่อนจะเป็นพลเมืองโครเอเชียแบบเต็มตัว เราต้องอยู่ในโครเอเชียอย่างน้อย 8 ปีด้วยสถานะที่ถูกกฏหมาย หรือก็คือต้องมีสถานะผู้พำนักชั่วคราวอย่างน้อย 5 ปี และต่อด้วยสิทธิ์ PR อย่างน้อย 3 ปี ถึงจะมีสิทธิ์ยื่นขอสัญชาติได้
ขั้นตอนการขอสัญชาติโครเอเชียก็ไม่ซับซ้อนอะไร แค่ไปยื่นใบสมัครด้วยตัวเองที่สถานีตำรวจประจำพื้นที่ โดยเอกสารที่ต้องเตรียม มีดังนี้
- ประวัติย่อ (CV)
- จดหมายแสดงแรงจูงใจ อธิบายเหตุผลว่าทำไมต้องการขอสัญชาติโครเอเชีย
- สำเนาเอกสารประจำตัวที่ถูกต้อง
- หลักฐานสถานะถิ่นที่อยู่ถาวร
- แบบฟอร์มใบสมัครสําหรับการแปลงสัญชาติผู้ใหญ่
- ใบรับรองสัญชาติโครเอเชีย หากสมัครตามสายเลือดหรือการแต่งงานกับพลเมืองโครเอเชีย
- ใบสอบความรู้ภาษาและวัฒนธรรม และระเบียบสังคม ยกเว้นผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปี
- ไม่มีประวัติอาชญากรรมและแสดงความเคารพต่อกฎหมายและประเพณีของโครเอเชีย
หลังจากส่งใบสมัครแล้ว เจ้าหน้าที่ตำรวจหรือสถานทูตก็จะตรวจสอบเอกสาร ถ้าครบและถูกต้องก็จะส่งหมายเรียกให้เราชำระค่าธรรมเนียม จากนั้นก็รอผลการอนุมัติหรือปฏิเสธ พอชำระแล้วและเอกสารถูกต้อง วันที่เราได้รับใบรับรองการอนุมัติสัญชาติก็ถือว่าเป็นวันกลายเป็นพลเมืองโครเอเชียอย่างเป็นทางการแล้ว