Om de Thaise Taal te Leren Moet je Thaise Cultuur Leren!

Je moet de Thaise cultuur leren!…

Ik wil nu en voor de toekomst duidelijk maken dat ik na meer dan 7 jaar Thais studeren weet: Als je de Thaise cultuur niet begrijpt, zul je NOOIT de nuances van de taal begrijpen. Punt uit. Einde verhaal.

Ik weet dat dit een totale ommekeer is van mijn eerdere standpunt toen ik net begon met het leren van Thais. Geloof me, ik ben zo koppig als het maar kan, maar ik ben niet te dom om het te erkennen. Wat mijn opmerking betreft dat de Thaise cultuur niet belangrijk is voor het leren van de taal, zat ik er 1000% naast!

Als je Thais kunt lezen en je wilt inzicht krijgen in de culturele beperkingen waarbinnen de Thai opereren, in tegenstelling tot de beperkingen die de meeste buitenlanders hanteren, koop dan Cross Culture ฝรั่งไม่เข้าใจ คนไทยไม่เก็ท van Christopher Wright (alias Chris Delivery). Van alle boeken over Thailand en de Thaise cultuur die ik heb gelezen, was het dit boek dat me leerde hoe ik op een realistische manier met Thai moet omgaan. Het leerde me hoe ik me ‘in hun neus’ kon verplaatsen.

เอาจมูกคนอื่นมาหายใจ
Loop een mijl in andermans schoenen.
(gebruik de neus van iemand anders om door te ademen).

Toen ik begon met het leren van de Thaise taal, besteedde ik niet veel moeite aan het bestuderen van hun cultuur. En onnodig te zeggen, er waren veel aspecten van de taal die mijn begrip ontglipten. Er waren enorm veel dingen die ik moeilijk vond om uit te vogelen, dingen die ik gewoon niet aanvoelde over de Thai. Het eerste was de rigide en vaak inflexibele manier waarop de Thai interageren in semi-officiële omgevingen (kantoren, vergaderingen, met elke officialiteit) versus de relatief vrijere interactie die ze hebben in informele of intieme sociale settings.

Iets anders dat me helemaal van streek maakte, waren de ongelooflijk directe (en bemoeizuchtige nieuwsgierige) vragen die de Thai stelden na een eerste ontmoeting.

“Huur je of heb je een eigen kamer?”
“Wat betaal je voor huur?”
“Hoeveel verdien je per maand?”
“Heb je een universitaire graad?”
“Waar ben je naar de universiteit gegaan?”
“Heb je je eigen auto?”

Deze vragen verbijsterden me gewoon. In de VS zou ik hebben gezegd, “dat gaat je geen moer aan!” De slangterm voor ‘none of your business!’ Ik kon niet begrijpen waarom het voor de Thai belangrijk was om al deze dingen van me te weten. En onnodig te zeggen, mijn gesproken Thaise taalvaardigheden bleven op een middelmatig niveau steken.

Pas toen ik begon te leren over de Thaise cultuur door het boek Cross Culture (ฝรั่งไม่เข้าใจ คนไทยไม่เก็ท) te lezen, begonnen sommige van de eigenaardige dingen die de Thai doen, logisch te worden. Nog beter, wat de Thai deden begon logisch te worden in relatie tot hun gebruik van de Thaise taal.

Wat betreft een denkbeeldige sociaal-economische ladder van succes, zijn de Thai doorgaans veel meer bezig met het concept van welke trede mensen staan dan wij Westerlingen, en daarom stellen de Thai directe vragen aan mensen die ze niet kennen. Ze moeten weten of jij op dezelfde trede staat als zij, of juist erboven of eronder. De antwoorden geven BEIDE kanten meteen een indruk van wie de meerdere (พี่) is en wie de ondergeschikte (น้อง). Vanaf dat moment wordt dat in het gesprek weerspiegeld. In de ogen van hen moeiteloos wordt de een de meerdere en de ander de ondergeschikte.

De Thai zijn ook behoorlijk bezig met hun imago, zowel hoe ze op anderen overkomen als hoe anderen op hen overkomen. Nu heb ik in Thailand meer dan genoeg echte bona fide miljonairs ontmoet, buitenlanders die op hun eigen manier ultra-succesvol zijn. Het lijkt mij dat ze zich heel casual kleden. Zo casual zelfs dat de meeste Thai ze in één oogopslag voorbij zouden lopen en meer dan een paar Thai ze waarschijnlijk niet eens de tijd van de dag zouden geven, als ze daarom moesten vragen. Omgekeerd kleedt ELKE enkele Thai die ik ooit heb ontmoet die ook maar enige echt geld had of deed alsof, zich alsof ze naar de nines gingen.

Ik ken een Thai die in een schoenendoos groot Thais appartement woont en met de BTS in minuten naar zijn werk zou kunnen gaan, maar hij rijdt met een instapmodel BMW naar zijn werk. Hij neemt elk uur heen en weer, alleen zodat zijn collega’s hem kunnen zien. Het lijkt erop dat de Thai die oude Canon-camera-commercial met Andre Agassi met de catchphrase “image is everything” naar een nieuw, tot dan toe ongehoord niveau hebben gebracht!

Het interessante dat ik vond, was dat hoe meer ik de Thaise cultuur onderzocht, hoe meer ik de “whyz” begreep voor zover Thaiz zich op een bepaalde manier gedroegen tijdens de gesprekken die ik zou hebben, en in gesprekken waar ik op afluisterde toen ze dachten dat ik niet kon verstaan wat ze zeiden. Ik ben nu op het punt waarop ik denk dat de taal en de cultuur onlosmakelijk met elkaar verweven zijn. In feite geloof ik dat het twee kanten van dezelfde medaille zijn. Het is alsof je de taal niet volledig kunt leren zonder ook een heel gezonde dosis cultuur te consumeren.

Iedereen zegt dat de Thaise taal verschillende registers heeft, variërend van officieel spreken (ภาษาราชการ, ภาษาราทางการ) en helemaal teruggaand naar markttaal (ภาษาตลาด). Ik ben het er volledig mee eens. Er zijn heel veel registers beschikbaar om Thais mee te spreken. Ik ben echter van mening dat wij als buitenlandse sprekers van de Thaise taal gewoon een goed middenregister nodig hebben. Je weet wel, eentje die niet zo overdreven zoet is en de beleefdheid zo overdreven dat we klinken alsof we de Thai in de watten leggen, maar ook niet zo grof dat het het haar van een Thai krult.

Vrijwaring: Ik geef eerlijk toe dat Todz-Thai voor sommigen misschien een beetje aan de ruwe kant is. Ik spreek niet op die manier om de Thai expres, ehm opzettelijk, te beledigen. Het is gewoon dat ik mezelf niet wil verliezen simpelweg omdat ik een buitenlander ben die toevallig Thais spreekt met Thai. Ik ben niet verplicht om de culturele beperkingen die de Thai hanteren te omarmen, erkennen of volgen, maar als buitenlandse spreker van de Thaise taal ben ik 100% verplicht om ze te begrijpen.

Ik spreek echt bot, direct, grof en to the point Thais. Ik draai er niet omheen. Ik vraag herhaaldelijk of ze het begrijpen (เก็ทมั้ย). Vergeet niet dat de Thai begrip zullen veinzen om beleefd met iemand om te gaan. Het is bijna alsof de overheersende component in verbale communicatie is dat iedereen beleefd is, en of er iets bereikt wordt of niet, lijkt heel ver op de tweede plaats. En ik accepteer die voorgeprogrammeerde, reflexmatige antwoorden die de Thaise mensen geven, zoals ไม่มี, ไม่ได้ niet als geldige antwoorden op de vragen die ik stel.

Het is mijn ervaring dat een Thai die zegt ไม่ได้ of nog erger het Engelse “cannot” er niet op uit is dat het niet kan worden gedaan. Wat ze eigenlijk bedoelen is dat ze niet weten hoe ze het moeten doen. Dus om te begrijpen wat er aan de hand is, moet je door de neus van die Thai ademen. Je moet de onzichtbare culturele beperkingen begrijpen die een rol spelen tijdens dit soort interacties.

Voorbeeld: je vraagt een Thai of iets kan worden gedaan. Nu kan de Thai die je vroeg niet zeggen, “ik weet het niet”, omdat ze hun gezicht kwijt zouden raken. Ze kunnen niet zeggen, “wow, dat is een goede vraag, laat me het even nakijken”, want dan verliezen ze wederom hun gezicht. In feite is, vanwege de overweldigende behoefte in het onderbewustzijn van elke Thai om gezicht te redden, te geven, te winnen en/of geen gezicht te verliezen, het enige juiste antwoord voor hen wanneer ze het antwoord niet weten, of niet weten hoe iets moet worden gedaan, om “kan niet” te zeggen.

Het is frustrerend, maar er zijn manieren om ermee om te gaan. Maar het vergt een begrip van hoe de Thai binnen hun culturele beperkingen opereren, samen met een redelijke beheersing van het Thais, om een Thai in een hoek te drijven waar de enige gezichtsbesparende optie voor hen is om te doen wat je wilt of iemand te vinden die het antwoord op je verzoek weet.

Wat ik probeer te zeggen is dat jij, als buitenlander die Thais spreekt, niet hoeft te adopteren tot een van de Thaise culturele normen om met de Thai te communiceren. Er is een groot verschil tussen het begrijpen van het mythische beest dat bekendstaat als de Thaise cultuur, en het nabootsen van hoe de Thai cultureel interageren.

Advertisement

Wanneer je met Thai omgaat, het feit dat wij als buitenlanders Thais spreken, moet ten volle worden benut. Duidelijk is dat wij niet zo netjes in hun opbergvakjes passen zoals de andere Thai dat doen.

We zijn vrij om te communiceren met een CEO van een bedrijf net zo gemakkelijk en moeiteloos, als we kunnen communiceren met de dame die de vloeren dweilt, of de man die de deur voor ons opent. Het is iets dat buitenlanders hier niet aanvoelen (ไม่เก็ท).

In de manier waarop ze Thais spreken en hoe ze zich gedragen, zie ik buitenlanders rondlopen die proberen de Thai na te bootsen. Eerlijk gezegd doen de meesten het echt op een verschrikkelijk slechte manier! Ze gedragen zich meer als een overdreven karikatuur dan iemand die oprecht de Thaise cultuur omarmt. Vanuit mijn perspectief, het is niet dat ze niet oprecht zijn tegenover de Thai, het is gewoon hoe ze op mij overkomen.

Ik bedoel niet te suggereren dat je onbeschoft of onaardig moet zijn. Als jongen werd mij geleerd (het werd met een wilgenschiet in mijn achterste geslagen) dat “beleefdheid geen universitaire graad vereist”. Ik zeg, wees beleefd, wees ferm, blijf op je standpunt staan, en neem niet het eerste antwoord dat een Thai je geeft als het echte antwoord op je probleem. Ik heb zo vaak gehad dat de Thai me “nee” vertelde en na verder gesprek, ik hen ofwel had doen wat ik vroeg, of iemand anders had gehaald.

Individuele Thai zijn erg bang om een verkeerde beslissing te nemen en daarmee de verantwoordelijkheid op zich te nemen. Ze zijn veel meer collectieve besluitvormers dan buitenlanders. Het is een van de meest beperkende factoren wanneer buitenlanders met Thai samenwerken. Een buitenlandse baas geeft een Thai een project en het verloopt uitstekend tot het punt waarop de Thai een beslissing moet nemen die het resultaat kan beïnvloeden. Het is op dat moment dat ze in een veilige modus gaan, bang om de verkeerde beslissing te nemen. Dus wat er gebeurt, is dat het project op hun bureau blijft liggen totdat de buitenlandse baas gedwongen is om voor hen te beslissen. Deze hoge onzekerheidsvermijding is een beperkend cultureel aspect onder de Thai. En ik voorspel dat er een heel goede kans is dat met de opening van de AEC, het nog meer duidelijk zal worden voor iedereen.

Ik heb keer op keer gezegd dat ik nooit een enkele Thai heb gewai’d en dat waarschijnlijk ook nooit zal doen. In feite heb ik eons geleden twee t-shirts laten maken. Eentje zegt “Why wai? R U Thai?” en de andere zegt “Silly foreigner. Wai’z R 4 Thais”. Nu begrijp ik volledig de nuances die betrokken zijn bij de verschillende niveaus van respect die wai’en in Thailand inhoudt. Omdat ik niet Thais ben, wil ik gewoon niet wai’en. In de 10+ jaar dat ik hier ben, omgaand met Thai op elke trede van hun ladder ‘o succes, is mijn niet-wai’en nooit een belemmering geweest om met ene Thai te praten, zaken te doen of dingen gedaan te krijgen. Geen enkele keer.

Ik heb uiteindelijk toch maar een paar sets van die clickers laten bevestigen aan de binnenzolen van mijn schoenen, net als de Thaise politie en het leger. Het was mijn compromis voor nooit te wai’en. Als ik voel dat ik een Thai moet erkennen voor het doen van hun werk (wat trouwens iets is dat ik vreemd vind, hoe je het ook probeert uit te leggen) zal ik mijn hoofd knikken en met mijn schoenen klikken. Dat is het beste dat ze van mij kunnen verwachten.

Koop dat boek dat ik aanraadde – Cross Culture ฝรั่งไม่เข้าใจ คนไทยไม่เก็ท van Christopher Wright – het is geweldig! Het zou nog beter worden als het in het Engels werd vertaald. Omdat, hoewel het is geschreven vanuit het perspectief van het helpen begrijpen van buitenlanders door de Thai, het een bestseller zou zijn omdat het buitenlanders ook zou helpen de Thai te begrijpen.

Succes,
Tod Daniels | toddaniels at gmail dot com

Advertisement